Er zijn vier typen hydro-elektriciteit te onderscheiden:

• Stuwdamcentrale: Een dam zorg ervoor dat de stroming van het water uit een groot reservoir wordt los gelaten. Het water stroomt dan door een turbine die vervolgens de kracht van het water omzet naar de generator.
• Riviercentrale: Dit systeem gebruikt de kracht van stromend water uit een kanaal of rivier om de turbine te activeren. Over het algemeen hebben deze centrales geen opslagmogelijkheden. Een riviercentrale is vooral handig wanneer er sprake is van een continue, stabiele waterkracht.
• Pompcentrale: Een pompcentrale maakt gebruik van waterkacht dat ontstaat door tussen hogere en lagere reservoirs water te pompen. Het systeem maakt daarbij gebruik van een overschot aan energie. Wanneer de vraag naar water hoog is, laten de turbines water van het bovenste reservoir los naar beneden om zo energie te genereren.
• Getijdencentrale: Een getijdencentrale maakt gebruikt van de kracht van de golven op zee om zo stroom te produceren.

Het komt overigens ook vaak voor dat de bovenstaande typen overlappen en samen gebruikt worden in een grotere waterkrachtcentrale.

Om een watermolen in Frankrijk opnieuw operationeel te maken voor doeleinden zoals elektriciteitsopwekking, is het van essentieel belang om twee belangrijke vergunningen te verkrijgen: een “droit d’eau” en een “autorisation d’exploiter”. Beide van deze documenten worden verstrekt door de betreffende Direction Départementale de Territoires (DDT) van het desbetreffende departement. Het waterrecht, oftewel het “droit d’eau”, verleent u de toestemming om het water uit de nabijgelegen bron of rivier te gebruiken voor het opwekken van elektrische energie. Daarnaast verklaart de exploitatievergunning, de “autorisation d’exploiter”, onder welke specifieke voorwaarden en richtlijnen u de watermolen mag exploiteren.

Het waterrecht omvat, naast de officiële erkenning ervan, belangrijke technische details zoals het debiet, de valhoogte en de minimale hoeveelheid water die door de originele rivierbedding moet blijven stromen, ook wel aangeduid als het “débit réservé”. Deze aspecten zijn cruciaal voor de ecologische integriteit van de waterloop en zorgen ervoor dat er voldoende water beschikbaar blijft voor andere doeleinden. Indien u van plan bent om elektriciteit terug te leveren aan het elektrische net, heeft de netbeheerder, in dit geval Enedis, beide documenten nodig om de aansluiting mogelijk te maken. Het is echter belangrijk om te benadrukken dat, zelfs als u geen elektriciteit wilt leveren aan het net, de verkrijging van deze vergunningen nog steeds verplicht is. Bovendien spelen ze een cruciale rol in de waardebepaling van de watermolen en kunnen ze invloed hebben op de toekomst en de mogelijkheden voor duurzame energieproductie.

Waterrecht is een essentieel onderdeel van bepaalde objecten, zoals een watermolen. Het is belangrijk om te benadrukken dat waterrecht niet persoonsgebonden is en bovendien niet afzonderlijk kan worden overgedragen. Dit betekent dat het recht om water te gebruiken verbonden is aan het object zelf en niet aan de eigenaar van dat object. Als eigenaar van een watermolen dient u in staat te zijn om dit waterrecht aan te tonen aan de relevante autoriteiten.

Er is een belangrijke differentiatie te maken tussen waterrechten die zijn verleend vóór de Franse Revolutie van 1789 en die welke zijn verleend na deze ingrijpende periode. Voor de Franse Revolutie werden waterrechten verleend door de Franse kroon, en dit maakt het identificeren en legitimiseren van dergelijke rechten essentieel voor de huidige eigenaren. Een uitstekende manier om te bewijzen dat uw watermolen beschikt over een waterrecht van vóór de Revolutie, is door gebruik te maken van de zogenaamde Cassini-kaart. Deze historische kaarten zijn vaak een overtuigend bewijs dat de watermolen destijds inderdaad werd erkend met een bijbehorend waterrecht.

Daarnaast is het van belang om op te merken dat de watermolen niet is afgebroken. Hoewel er een grijs gebied bestaat in de beoordeling van wat als een geldige structuur wordt beschouwd, maakt een ruïne over het algemeen minder kans op legitimatie dan een watermolen die nog altijd een dak heeft. Een waardevolle bron voor het aantonen van het waterrecht van uw watermolen zijn de (departementale) archieven. In deze archieven is vaak documentatie te vinden die beschrijft wat er precies heeft gestaan, alsook het specifieke doel waarvoor de molen werd gebruikt. Deze informatie is cruciaal voor de verdere specificatie en bevestiging van het waterrecht.

Om het waterrecht op een duidelijke en gedetailleerde manier te specificeren, is het noodzakelijk dat u zowel de valhoogte als het debiet opgeeft. Dit houdt in dat u de maximale hoogte van het water dat zal vallen en de hoeveelheid water die per tijdseenheid zal doorstromen, moet vaststellen. Bovendien dient u ook rekening te houden met de hoeveelheid water die door de oorspronkelijke rivier moet blijven stromen om de ecologische balans en de waterkwaliteit te waarborgen. Het komt regelmatig voor dat de DDT (Direction Départementale des Territoires) deze gegevens, of minstens een gedeelte ervan, al in hun bezit heeft. Mocht dit niet het geval zijn, dan kunt u gebruikmaken van beschikbare documenten uit de archieven om aan te tonen wat de historische functie van de waterloop is geweest, hoeveel watermolens of raderen er ooit hebben gestaan, en andere relevante informatie. Met dit soort gegevens, samen met informatie over het terrein en de gebouwen in de omgeving, kunt u een goede inschatting maken van wat de valhoogte en de energie die vroeger opgewekt werd, moeten zijn geweest. Op basis van deze gegevens, in combinatie met een inschatting van het rendement van het systeem, kunt u vervolgens het debiet vaststellen dat noodzakelijk is.

Voor de bepaling van de hoeveelheid water die door de rivier moet blijven stromen, kunt u gebruik maken van hydrologische gegevens die zijn gepubliceerd op de officiële website www.vigicrues.gouv.fr. Deze informatie is cruciaal voor het behouden van de ecologie van de rivier en het voldoen aan de wettelijke eisen omtrent watergebruik.

Zodra het waterrecht, inclusief de vastgestelde hoogte, het totale volume en het "débit réservé" (de minimale hoeveelheid water die moet blijven stromen), is erkend, kunt u contact opnemen met de DDT om een “autorisation d’exploiter” aan te vragen. Deze autorisatie is essentieel voor het legaal exploiteren van waterbronnen en helpt u om binnen de regelgeving te opereren.